Nakon osnivanja prve azijske Republike, kinesko društvo je nastojalo da na sve načine raskrsti sa carskom prošlošću i stvori novu kulturu dostupunu svima. Ekonomska stabilnosti i klima prijemčivija za promene koje su karakterisale Šangaj, učinili su ovaj grad centrom moderne kineske kulture. Popularna muzika, film, radio nova pozorišta… zavladali su gradom. Stari oblici ponašanja, pa samim tim i razonode, smatrani su prevaziđenim, a ulaznica za ulazak u šangajsko društvo bilo je dokazati svoju modernost u ponašanju, stavovima i interesovanjima. Dok je kineska opera, jedna od zaostavština stare Kine, opstajala uprkos nastojanjima da se staro pozorište zameni modernim predstavama govorne drame, posete čajdžinicama su polako bile zamenjene posetama kući elektronskih senki, nad igranjem mađanga prevagnuli su odlasci u kazino i trkališta, a stare kineske tunike i široka odeća bile su skinute i zamenjene zapadnim odelima i pripijenim haljinama. I dok su se njeni očevi držali po strani od stranih đavola, nova kineska omladina, obrazovana u inostranstvu, uživala je u kontaktima sa strancima trudeći se da im na svaki način demonstrira svoja moderna shvatanja i ukuse. Kuće cvetova, nisu bile deo te priče. Kurtizanska kuća, jedino zdanje te vrste, koje je “vrlo empatično obeshrabrivalo strane klijente” bila je ništa više privlačna za moderne kineske muškarce, koji su žudili za brzim i jednostavnijim putem ka ženi, lišenog raznoraznih rituala koji su tamanili vreme i novac.
I dok su novopečene kineske feministkinje slavile kako u je “u sjajnu zoru emancipacije i trijumfa [kineskih žena] zvezda kurtizana potamnela i verovatno neće zasijati nikada više”“, iz sveta kurtizana izronila je nova zabavljačica, genü- hostesa koja peva ili, kako su je zapadnjaci popularno nazivali, sing-song devojka. Ova žena, koja je zamenila široku svilenu odeću– pripijenim ćipaom, a tradicionalne pesme- popularnim pesmama, predstavljala je izdanak starog sveta cvetova. Ona je radila za profesionalna udruženja i svojom pesmom razonodila klijente ne samo u pozorištima, vinarijama, restoranima, čajdžinicama, već i kabareima. Ove kuće plesa, koje su na tlu Šangaja podigli stranci pokazale su se kao idealna mesta da zadovolje potrebe njihove moderne kineske braće da budu zabavljena.
Zaštitni znak šangajskih kabarea bile su tzv. taksi plesačice, žene koje su za kupljenu plesnu kartu igrale sa posetiocima. Prve taksi plesačice bile su Ruskinje, dobro čuvane ćerke ruskih aristokrata koje su samo noć pre toga plesale u najotmenijim plesnim dvorana carske Rusije, a nakon 1917. godine, preko noći završile u Šangaju, gradu koji je bio voljan da primi one bez zemlje i pasoša. Kada je Prvi svetski rat, pored džez oluje, doneo i onu finansijsku, kabarei su morali da požele dobrodošlicu kineskoj klijenteli, a samim tim i kineskim taksi pleačicama. Wunü ili hostese koje plešu, razlikovale su se od svojih sestara iz Rusije, Amerike, Koreje…po dostojanstvu i uglađenosti karakterističnim za svet cvetova, ali i specifičnom odnosu prema mušterijama.
Vrtoglavi razvoj šangajske industrije zabave iznedrio je veliki broj “prodavačica pesme i plesa”, a kako su one bile ogledalo ugleda njihovih zaštitnika, osetila se potreba da se uvede hijerarhija među kabareima i kabaretskim hostesama. Dok su mnoge od njih ostale na samom dnu prodavajući pored pesme i plesa i svoje telo, moderna medijska kultura i diskografska industrija pretvorile su neke od njih u pevačke zvezde (gexing) i vinule ih visoko na lestvici modernih zabavljačica. Od njih jače su sijale jedino filmske zvezde, čiji su talenti pored glume, redovno uključivali pevanje i ples. Film je itekako promenio postojeće uloge u kineskom društvu u kom su glumci odvajkada bili žigosani. Filmske glumice, isprva nazivane prerušenim prostitutkama i pokvarenim ženama, postale su brzo ikone modernosti i idoli kineskih masa.
Zvezde pesme i plesa i posebno filmske glumice bile su slavljene i poštovane, ipak njihov sjaj i sloboda bile su kratkog veka. One su mogle biti carice, mogle biti božuri, ali samo u muškarčevom vrtu koji je odlučivao kada će cvetati.
Sa osnivanjem Narodne Republike Kine, nacionalna izgradnja je zamenila zabavu, plava uniforma ćipao, a ples je postao masovni spektakl. Ipak, moćnici su nastavljali da održavaju privatne igranke i neguju svoje male crvene božure. Prostitucija, ćipao, ples i božuri vratiće se na velika vrata sa sa otvaranjem Kine.
Danas, gotovo vek kasnije puno toga se ne razlikuje. Šangajski božuri prkose vremenu i ne prestaju da cvetaju. I dok oni zakržljali cvetaju pod ružičastim svetlima berbernica i salona za masažu, drugi pevaju u mikrofon ispred šarenog ekrana i plešu u kavezima po noćnim klubovima, oni najlepši cvetaju duž crvenih tepiha raspetih između zlatnih lavova, medveda, palmi.
Dodaj komentar